Uitwerking appellaties Frankrijk en Spanje – per streek
Soms dan maak je voor iemand een lijstje om te dienen als ‘quick referece’ en denk je later: die was best handig… Dit is zo’n lijstje, opgesteld om het bedienend personeel van mijn man een handje te helpen bij het toelichten van de huiswijnen, die destijds vrijwel uitsluitend uit Frankrijk en Spanje kwamen. Ooit wordt dit lijstje nog aangevuld met appellaties uit de rest van de wijnwereld, maar dat is zo’n typisch “regenachtige zondag”-klus…en daarvan hadden we er dit jaar (2018) niet zo veel 😉 Dit is de lijst geordend naar land en streek.
| Apellatie | Druivenras(sen) | Land | Gebied | Opmerkingen |
| Bergerac | Wit: Sémillion, Sauvignon-blanc Rood: Merlot, Cabernet-Sauvignon, Cabernet-Franc |
Frankrijk | Bergerac | Veelzijdige Bordeaux-stijl wijnen in droog wit, zoet wit en rood |
| Côtes de Bergerac | Wit: Sémillion, Sauvignon-blanc Rood: Merlot, Cabernet-Sauvignon, Cabernet-Franc |
Frankrijk | Bergerac | Veelzijdige Bordeaux-stijl wijnen in droog wit, zoet wit en rood |
| Côtes de Montravel | Sémillon | Frankrijk | Bergerac | Dessertwijn van Sémillon |
| Monbazillac | Sémillon | Frankrijk | Bergerac | Dessertwijn van Sémillon in Sauternes-stijl |
| Montravel | Sémillon, Sauvignon-blanc | Frankrijk | Bergerac | Vaak droge witte wijn van Sauvignon en Sémillon |
| Pécharmant | Merlot, Cabernet-Sauvignon, Cabernet-Franc | Frankrijk | Bergerac | Vrijwel altijd rode wijn in Bordeaux-stijl |
| Saussignac | Sémillon | Frankrijk | Bergerac | Dessertwijn van Sémillon in Sauternes-stijl |
| Barsac | Sémillon | Frankrijk | Bordeaux | Beroemde dessertwijn van Sémillon. Druiven worden pas geplukt als ze zijn aangetast door de Nobele Rot (Botrytis-bacterie) |
| Blaye | Merlot, Cabernet-Sauvignon | Frankrijk | Bordeaux | Rechter oever Bordeaux |
| Bordeaux | Wit: Sauvignon-Blanc, Sémillon Rood: Merlot, Cabernet-Sauvignon, Cabernet-Franc |
Frankrijk | Bordeaux | Generieke appellatie voor Bordeaux-wijnen. Kan heel goed zijn, maar ook veel kaf onder het koren |
| Bordeaux Supérieur | Wit: Sauvignon-Blanc, Sémillon Rood: Merlot, Cabernet-Sauvignon, Cabernet-Franc |
Frankrijk | Bordeaux | Generieke appellatie voor Bordeaux-wijnen met 1 % méér alcohol (en dus rijper en geconcentreerder) |
| Cadillac | Sémillon | Frankrijk | Bordeaux | Beroemde dessertwijn van Sémillon. Druiven worden pas geplukt als ze zijn aangetast door de Nobele Rot (Botrytis-bacterie) |
| Côtes de Blaye | Merlot, Cabernet-Sauvignon | Frankrijk | Bordeaux | Rechter oever Bordeaux |
| Côtes de Bourg | Merlot, Cabernet-Sauvignon | Frankrijk | Bordeaux | Rechter oever Bordeaux |
| Côtes de Castillon | Merlot, Cabernet-Sauvignon | Frankrijk | Bordeaux | Rechter oever Bordeaux |
| Entre-Deux-Mers | Wit: Sauvignon-blanc, Sémillon | Frankrijk | Bordeaux | Gebied tussen Garonne en Dordogne, vooral wit |
| Fronsac / Canon-Fronsac / Côtes de Fronsac | Merlot, Cabernet-Sauvignon | Frankrijk | Bordeaux | Rechter oever Bordeaux |
| Graves | Wit: Sémillon Rood: Cabernet-Sauvignon |
Frankrijk | Bordeaux | Graves |
| Graves Supérieur | Wit: Sauvignon-Blanc, Sémillon Rood: Merlot, Cabernet-Sauvignon, Cabernet-Franc |
Frankrijk | Bordeaux | Roemruchte appellatie voor ófwel matige zoete witte wijn (vooral in Nederland) óf uitstekende krachtige dessertwijnen van Sémillon |
| Haut-Médoc | Cabernet Sauvignon, Merlot | Frankrijk | Bordeaux | Linker over Bordeaux |
| Listrac-Médoc | Merlot, Cabernet-Sauvignon, Cabernet-Franc | Frankrijk | Bordeaux | Minder bekende maar erg goede appellatie in de Médoc, goede buur van Moulis-en-Médoc |
| Loupiac | Sémillon | Frankrijk | Bordeaux | Beroemde dessertwijn van Sémillon. Druiven worden pas geplukt als ze zijn aangetast door de Nobele Rot (Botrytis-bacterie) |
| Margaux | Merlot, Cabernet-Sauvignon | Frankrijk | Bordeaux | Linker over Bordeaux |
| Médoc | Cabernet Sauvignon, Merlot | Frankrijk | Bordeaux | Linker over Bordeaux |
| Moulis-en-Médoc | Merlot, Cabernet-Sauvignon, Cabernet-Franc | Frankrijk | Bordeaux | Minder bekende maar erg goede appellatie in de Médoc, goede buur van Listrac-Médoc |
| Pauillac | Cabernet Sauvignon, Merlot | Frankrijk | Bordeaux | Linker over Bordeaux |
| Pessac-Léognan | Wit: Sémillon Rood: Cabernet-Sauvignon |
Frankrijk | Bordeaux | Aparte (top)apellatie binnen de Graves |
| Pomerol | Merlot, Cabernet-Sauvignon | Frankrijk | Bordeaux | Rechter oever Bordeaux |
| Sainte-Croix-du-Mont | Sémillon | Frankrijk | Bordeaux | Dessertwijn van Sémillon. Druiven worden pas geplukt als ze zijn aangetast door de Nobele Rot (Botrytis-bacterie) |
| Saint-Emillion (Grand Cru) | Merlot, Cabernet-Sauvignon | Frankrijk | Bordeaux | Rechter oever Bordeaux |
| Saint-Estèphe | Cabernet Sauvignon, Merlot | Frankrijk | Bordeaux | Linker over Bordeaux |
| Saint-Julien | Cabernet Sauvignon, Merlot | Frankrijk | Bordeaux | Linker over Bordeaux |
| Sauternes | Sémillon | Frankrijk | Bordeaux | Dé dessertwijn uit de Bordeaux van Sémillon. Druiven worden pas geplukt als ze zijn aangetast door de Nobele Rot (Botrytis-bacterie) |
| Aloxe-Corton | Pinot-Noir | Frankrijk | Bourgogne | Onderdeel van Beaune-gebied |
| Beaune / Côte de Beaune / Savigny-Lés-Beaune / Choirey-lés-Beaune | Wit: Chardonnay Rood: Pinot-Noir |
Frankrijk | Bourgogne | Centrum van Côte d’Or |
| Bourgogne | Wit: Chardonnay Rood: Pinot-Noir |
Frankrijk | Bourgogne | Algemene apellatie voor Bourgogne |
| Chablis | Chardonnay | Frankrijk | Bourgogne | Is formeel Bourgogne maar ligt dichter bij Loire, Zeer kalkrijke bodem, daardoor zeer droge wijn |
| Chambolle-Musigny | Pinot-Noir | Frankrijk | Bourgogne | Onderdeel van Côtes de Nuits |
| Clos de Vougeot | Pinot-Noir | Frankrijk | Bourgogne | Beroemde Grand Cru in de Côtes de Nuits |
| Corton / Corton-Charlemagne | Pinot-Noir | Frankrijk | Bourgogne | Grand Cru Bourgogne, Beaune-gebied |
| Côte Châlonnaise | Wit: Chardonnay Rood: Pinot-Noir |
Frankrijk | Bourgogne | Onderdeel van de Chalonnais, gebied rondom Chalon-sûr-Saône |
| Côte de Nuits | Wit: Chardonnay Rood: Pinot-Noir |
Frankrijk | Bourgogne | Wijngaanden in en rondom Nuits-Saint-Georges |
| Fixin | Wit: Chardonnay Rood: Pinot-Noir |
Frankrijk | Bourgogne | Onderdeel van Côtes de Nuits |
| Gevrey-Chambertin | Pinot-Noir | Frankrijk | Bourgogne | Onderdeel van Côtes de Nuits |
| Givry | Wit: Chardonnay Rood: Pinot-Noir |
Frankrijk | Bourgogne | Onderdeel van de Chalonnais, gebied rondom Chalon-sûr-Saône |
| Hautes-Côtes de Beaune | Wit: Chardonnay Rood: Pinot-Noir |
Frankrijk | Bourgogne | Heuvels rondom Beaune, beter dan ‘gewone’ Beaune |
| Hautes-Côtes de Nuits | Wit: Chardonnay Rood: Pinot-Noir |
Frankrijk | Bourgogne | Heuvels rondom Nuits-Saint-Georges, beter dan ‘gewone’ Nuits-Saint-Georges |
| Ladoix | Pinot-Noir | Frankrijk | Bourgogne | Onderdeel van Beaune-gebied |
| Mâcon / Mâcon-Lugny / Mâcon-Villages | Wit: Chardonnay Rood: Gamay Noir á Jus Blanc |
Frankrijk | Bourgogne | Onderdeel van de Mâconnais, gebied rondom Mâcon |
| Marsannay | Pinot-Noir | Frankrijk | Bourgogne | Onderdeel van Côtes de Nuits |
| Mercurey | Wit: Chardonnay Rood: Pinot-Noir |
Frankrijk | Bourgogne | Onderdeel van de Chalonnais, gebied rondom Chalon-sûr-Saône |
| Meursault | Chardonnay | Frankrijk | Bourgogne | Exclusieve witte Bourgogne, Beaune-gebied |
| Montagny | Chardonnay | Frankrijk | Bourgogne | Onderdeel van de Chalonnais, gebied rondom Chalon-sûr-Saône |
| Montrachet / Puligny-Montrachet | Chardonnay | Frankrijk | Bourgogne | Zeer exclusieve witte Bourgogne, Beaune-gebied |
| Morey-Saint-Denis | Pinot-Noir | Frankrijk | Bourgogne | Onderdeel van Côtes de Nuits |
| Nuits-Saint-Georges | Wit: Chardonnay Rood: Pinot-Noir |
Frankrijk | Bourgogne | Wijngaanden in en rondom Nuits-Saint-Georges |
| Pernand-Vergelesses | Pinot-Noir | Frankrijk | Bourgogne | Onderdeel van Beaune-gebied |
| Pommard | Pinot-Noir | Frankrijk | Bourgogne | Gebied vlak naast Beaune |
| Pouilly-Fuissé / Pouilly-Loché / Pouilly-Vinzelles | Chardonnay | Frankrijk | Bourgogne | De 3 dorpen rondom Pouilly-Fuissé; top-Bourgogne. Niet verwarren met Pouilly-Fumé (Loire!) |
| Rully | Wit: Chardonnay Rood: Pinot-Noir |
Frankrijk | Bourgogne | Onderdeel van de Chalonnais, gebied rondom Chalon-sûr-Saône |
| Saint-Aubin | Wit: Chardonnay Rood: Pinot-Noir |
Frankrijk | Bourgogne | Onderdeel van Beaune-gebied |
| Saint-Véran | Chardonnay | Frankrijk | Bourgogne | Gebied net ten noorden van Mâcon, buur van Pouilly Fuissé |
| Santenay | Pinot-Noir | Frankrijk | Bourgogne | Onderdeel van Beaune-gebied |
| Viré-Clessé | Chardonnay | Frankrijk | Bourgogne | Onderdeel van de Mâconnais, gebied rondom Mâcon |
| Volnay | Pinot-Noir | Frankrijk | Bourgogne | Onderdeel van Beaune-gebied |
| Vosne-Romanée | Pinot-Noir | Frankrijk | Bourgogne | Onderdeel van Côtes de Nuits |
| Vougeot | Pinot-Noir | Frankrijk | Bourgogne | Onderdeel van Côtes de Nuits |
| Beaujolais / Beaujolais Villages | Wit: Chardonnay Rood: Gamay Noir á Jus Blanc |
Frankrijk | Bourgonge / Beaujolais | Algemene apellatie voor Beaujolais |
| Brouilly | Gamay Noir á Jus Blanc | Frankrijk | Bourgonge / Beaujolais | Één van de 10 Crus de Beaujolais |
| Chénas | Gamay Noir á Jus Blanc | Frankrijk | Bourgonge / Beaujolais | Één van de 10 Crus de Beaujolais |
| Chiroubles | Gamay Noir á Jus Blanc | Frankrijk | Bourgonge / Beaujolais | Één van de 10 Crus de Beaujolais |
| Côte-de-Brouilly | Gamay Noir á Jus Blanc | Frankrijk | Bourgonge / Beaujolais | Één van de 10 Crus de Beaujolais |
| Fleurie | Gamay Noir á Jus Blanc | Frankrijk | Bourgonge / Beaujolais | Één van de 10 Crus de Beaujolais |
| Juliénas | Gamay Noir á Jus Blanc | Frankrijk | Bourgonge / Beaujolais | Één van de 10 Crus de Beaujolais |
| Morgon | Gamay Noir á Jus Blanc | Frankrijk | Bourgonge / Beaujolais | Één van de 10 Crus de Beaujolais |
| Moulin-à-Vent | Gamay Noir á Jus Blanc | Frankrijk | Bourgonge / Beaujolais | Één van de 10 Crus de Beaujolais |
| Regnié | Gamay Noir á Jus Blanc | Frankrijk | Bourgonge / Beaujolais | Één van de 10 Crus de Beaujolais |
| Saint-Amour | Gamay Noir á Jus Blanc | Frankrijk | Bourgonge / Beaujolais | Één van de 10 Crus de Beaujolais |
| Champagne | Chardonnay, Pinot Meunier, Pinot Noir | Frankrijk | Champagne | Hier wordt witte wijn gemaakt van blauwe rassen (Pinot Meunier en Pinot Noir). Als wijn alléén van Chardonnay is gemaakt, dan term “Blanc de Blancs” |
| Alsace / Alsace Grand Cru | Wit:Gewürztraminer, Pinot Gris, Riesling, Muscat, Sylvaner, Pinot Blanc / Pinot Auxerrois Rood: Pinot Noir |
Frankrijk | Elzas | Bijzonder wijngebied in Noord-Oost Frankrijk met eigen stijl minerale wijnen. Grand Cru is zoeter dan ‘normale’ Elzas. Dessertwijnen: “Vendanges Tardives” en “Selection de Grains Nobles” |
| Cabardès | Merlot, Cabernet-Sauvignon | Frankrijk | Languedoc | Vreemde eend tussn de Laguedoc’s; deze meest westelijke appellatie lijkt erg op Bordeaux, gemaakt van Merlot en Cabernet-Sauvignon |
| Corbières | Wit: Marsanne, Rousanne, Clairette, Bourboulenc, Picpoul, Grenache blanc Rood/Rosé: Syrah, Grenache, Mourvèdre, Cinsault, Carrignan |
Frankrijk | Languedoc | |
| Cote de la Malpère | Wit: Marsanne, Rousanne, Clairette, Bourboulenc, Picpoul, Grenache blanc Rood/Rosé: Syrah, Grenache, Mourvèdre, Cinsault, Carrignan |
Frankrijk | Languedoc | |
| Coteaux du Languedoc | Wit: Marsanne, Rousanne, Clairette, Bourboulenc, Picpoul, Grenache blanc Rood/Rosé: Syrah, Grenache, Mourvèdre, Cinsault, Carrignan |
Frankrijk | Languedoc | |
| Faugères | Wit: Marsanne, Rousanne, Clairette, Bourboulenc, Picpoul, Grenache blanc Rood/Rosé: Syrah, Grenache, Mourvèdre, Cinsault, Carrignan |
Frankrijk | Languedoc | |
| La Clape | Wit: Marsanne, Rousanne, Clairette, Bourboulenc, Picpoul, Grenache blanc Rood/Rosé: Syrah, Grenache, Mourvèdre, Cinsault, Carrignan |
Frankrijk | Languedoc | De ‘Grand Cru’ van de Coteaux du Languedoc. Valt onder de grotere appellatie, maar heeft eigen naam en faam |
| La Livinière | Syrah, Grenache, Mourvèdre, Cinsault, Carrignan | Frankrijk | Languedoc | De ‘Grand Cru’ binnen de appellatie Minervois, maar heeft eigen naam en faam |
| Malpère | Wit: Marsanne, Rousanne, Clairette, Bourboulenc, Picpoul, Grenache blanc Rood/Rosé: Syrah, Grenache, Mourvèdre, Cinsault, Carrignan |
Frankrijk | Languedoc | |
| Minervois | Wit: Marsanne, Rousanne, Clairette, Bourboulenc, Picpoul, Grenache blanc Rood/Rosé: Syrah, Grenache, Mourvèdre, Cinsault, Carrignan |
Frankrijk | Languedoc | |
| Montpeyroux | Wit: Marsanne, Rousanne, Clairette, Bourboulenc, Picpoul, Grenache blanc Rood/Rosé: Syrah, Grenache, Mourvèdre, Cinsault, Carrignan |
Frankrijk | Languedoc | |
| Picpoul de Pinet | Picpoul | Frankrijk | Languedoc | Witte wijn uit de kuststreek van de Languedoc (Camarque) die zeer goed samengaat met schaal- en schelpdieren |
| Pic-St.-Loup | Wit: Marsanne, Rousanne, Clairette, Bourboulenc, Picpoul, Grenache blanc Rood/Rosé: Syrah, Grenache, Mourvèdre, Cinsault, Carrignan |
Frankrijk | Languedoc | |
| Saint-Chinian | Wit: Marsanne, Rousanne, Clairette, Bourboulenc, Picpoul, Grenache blanc Rood/Rosé: Syrah, Grenache, Mourvèdre, Cinsault, Carrignan |
Frankrijk | Languedoc | |
| Vin de Pays d’Oc | Wit: Chardonnay, Grenache Blanc, Marsanne, Rousanne Rood/Rosé: Merlot, Cabernet-Sauvignon, Syrah, Grenache, Mourvèdre, Cinsault, Carrignan |
Frankrijk | Languedoc | Enorme verzameling wijnen uit Zuid-Oost Frankrijk. Zowel topproducenten als prutsers. Grote variëteit aan druivenrassen. |
| Anjou | Wit: Chenin-Blanc Rood: Gamay Noir |
Frankrijk | Loire | Lichte frisse witte en rode Loire-wijnen |
| Bonnezeaux | Chenin-blanc | Frankrijk | Loire | Bekende dessertwijn uit de Loire. Mooie zoet-zuurbalans |
| Bourgueil | Cabernet Franc | Frankrijk | Loire | Stevige rode wijn van Cabernet Franc die lang moet ouderen |
| Chaume | Chenin-blanc | Frankrijk | Loire | Bekende dessertwijn uit de Loire. Mooie zoet-zuurbalans |
| Cheverny | Wit: Sauvignon-blanc, Chardonnay Rood: Gamay, Pinot Noir |
Frankrijk | Loire | Kleine appellatie met een andere stijl wijnen dan de rest van de Loire, door menging met Bourgogne-rassen (Chardonnay en Pinot-Noir) |
| Chinon | Cabernet Franc | Frankrijk | Loire | Stevige rode wijn van Cabernet Franc die lang moet ouderen, of frisse rosé die jong gedronken moet worden |
| Côteaux du Layon | Chenin-blanc | Frankrijk | Loire | Beroemde dessertwijn uit de Loire. Mooie zoet-zuurbalans |
| Cour-Cherverny | Romorantin | Frankrijk | Loire | Zéér zeldzame witte wijn van inheems ras Romorantin met smaken van honing en acacia |
| Haut-Poitou | Sauvignon-blanc | Frankrijk | Loire | Vaak zéér droge en strakke witte wijnen van Sauvignon-blanc. Sinds 1 augustus 2009 bevorderd tot Appellation d’Orgine Protegée |
| Jasniéres | Chenin-blanc | Frankrijk | Loire | Zeldzame elegante witte wijn van Chenin-blanc in droge of halfzoete variant. |
| Menetou Salon | Sauvignon-blanc | Frankrijk | Loire | Buurman van Pouilly Fumé en Sancerre, maar beter betaalbaar en vaak ook toegankelijker |
| Montlouis | Chenin-blanc | Frankrijk | Loire | Meestal halfzoete wijn van Chenin Blanc die in stille en mousserende variant voorkomt. |
| Muscadet | Muscadet | Frankrijk | Loire | Bekende droge witte wijn uit de omgeving van Nantes |
| Muscadet de Sèvre et Maine | Muscadet | Frankrijk | Loire | Bekende droge witte wijn uit de omgeving van Nantes, uit de wijngaarden gelegen tussen de rivieren Sèvre en Maine; beter dan ‘gewone’ Muscadet |
| Muscadet sûr Lie | Muscadet | Frankrijk | Loire | Muscadet (uit omgeving Nantes) die enkele maanden is gerijpt op de gist-laag (Lie) in de vergistings-tank om méér smaak (deeg, toast) te krijgen |
| Pouilly Fumé | Sauvignon-blanc | Frankrijk | Loire | Beroemde witte topwijn. Het woord Fumé slaat niet op de smaak, maar op de grijze waas op de druiven, waardoor het lijkt dat er as op de druiven ligt. N.B.: niet verwarren met Pouilly-Fuissé (Zuid-Bourgogne van Chardonnay) |
| Quarts de Chaume | Chenin-blanc | Frankrijk | Loire | Bekende dessertwijn uit de Loire. Mooie zoet-zuurbalans |
| Quincy | Sauvignon-blanc | Frankrijk | Loire | Buurman van Pouilly Fumé en Sancerre, maar beter betaalbaar en vaak ook toegankelijker |
| Reuilly | Sauvignon-blanc | Frankrijk | Loire | Buurman van Pouilly Fumé en Sancerre, maar beter betaalbaar en vaak ook toegankelijker. N.B. niet verwarren met Rully (Midden-Bourgogne van Chardonnay) |
| Rosé d’Anjou | Cabernet Sauvignon, Cabertnet Franc | Frankrijk | Loire | Roemruchte rosé, meestal zoet, polulair in Nederland |
| Saint-Nicolas-de-Bourgueil | Cabernet Franc | Frankrijk | Loire | Stevige rode wijn van Cabernet Franc die lang moet ouderen. De Saint-Nicolas is beter en verfijnder dan de ‘gewone’ Bourgueil |
| Sancerre | Wit: Sauvignon-Blanc Rood/Rosé: Pinot Noir |
Frankrijk | Loire | De witte Sancerre is zeer beroemd, maar gebied maakt ook mooie rosé en rood van Pinot Noir. Witte Sancerre wordt gezien als ‘vervanger’ van Pouilly Fumé |
| Saumur | Wit: Chenin-Blanc Rood: Cabernet Franc, Cabernet Sauvignon |
Frankrijk | Loire | Appellatie voor wit, rood en mousserend. |
| Saumur Champigny | Cabernet-Sauvignon, Cabernet-Franc | Frankrijk | Loire | De ‘grand cru’ van de Saumur, van Cabernet Sauvignon en Cabernet Franc |
| Savennières | Chenin-blanc | Frankrijk | Loire | Zeldzame elegante witte wijn van Chenin-blanc in droge of halfzoete variant. |
| Touraine / Touraine Amboise / Touraine Azay-Le-Rideau / Touraine Mesland | Wit: Sauvignon-blanc Rood: Gamay (lokale naam: Pineau d’Aunis) |
Frankrijk | Loire | Appellatie voor wit, rood en mousserend. |
| Vouvray | Chenin-blanc | Frankrijk | Loire | Meestal halfzoete wijn van Chenin Blanc die in stille en mousserende variant voorkomt. |
| Bandol | Wit: Bourboulenc, Clairette, Ugni Blanc Rood: Mourvèdre, Grenache, Cinsault |
Frankrijk | Provence | “Cru” van de Provence, van tenminste 50% Mourvèdre |
| Bellet | Wit: Ugni Blanc, Clairette, Rolle Rood: Mourvèdre, Carrignan, Grenache, Cinsault |
Frankrijk | Provence | “Cru” van de Provence |
| Cassis | Wit: Ugni Blanc, Clairette, Rolle Rood: Mourvèdre, Carrignan, Grenache, Cinsault |
Frankrijk | Provence | “Cru” van de Provence |
| Côteaux d’Aix-en-Provence | Wit: Ugni Blanc, Clairette, Rolle Rood: Mourvèdre, Carrignan, Grenache, Cinsault |
Frankrijk | Provence | Kruidige wijnen met een hint van Provencaalse kruiden (term “garrique”) |
| Côtes de Provence | Wit: Ugni Blanc, Clairette, Rolle Rood: Mourvèdre, Carrignan, Grenache, Cinsault |
Frankrijk | Provence | Kruidige wijnen met een hint van Provencaalse kruiden (term “garrique”) |
| Pallette | Wit: Ugni Blanc, Clairette, Rolle Rood: Mourvèdre, Carrignan, Grenache, Cinsault |
Frankrijk | Provence | “Cru” van de Provence |
| Châteauneuf-du-Pape | Wit: Clairette, Bourboulenc Rood: Grenache, Cinsault, Mourvèdre, Muscardin, Counoise |
Frankrijk | Rhône | Beroemde Zuid-Rhône, gemaakt van max. 13 druivenrassen. |
| Condrieu | Viognier | Frankrijk | Rhône | Zeldzame intense witte Noord-Rhône |
| Cornas | Syrah | Frankrijk | Rhône | Stevige Noord-Rhône |
| Côteaux Du Tricastin | Wit: Viognier, Marsanne, Rousanne Rood/Rosé: Syrah, Grenache, Mourvèdre, Cinsault, Carrignan |
Frankrijk | Rhône | Zuid-Rhône |
| Côte-Rôtie | Syrah met een vleugje Viognier | Frankrijk | Rhône | Zeldzame beroemde Noord-Rhône, gemaakt van blauwe (95%) én witte druiven (5%). |
| Côtes Du Lubéron | Wit: Viognier, Marsanne, Rousanne Rood/Rosé: Syrah, Grenache, Mourvèdre, Cinsault, Carrignan |
Frankrijk | Rhône | Zuidoost Rhône, tegen de Provence |
| Côtes du Rhône / Côtes du Rhône Villages | Wit: Viognier, Marsanne, Rousanne Rood: Syrah, Grenache, Mourvèdre, Cinsault, Carrignan |
Frankrijk | Rhône | Generieke appellatie voor zuidelijke Rhônewijnen. Let op: de “Villages” hebben eigen namen, zoals Rasteau, Beaumes-de-Venise, Chusclan, Vinsobres |
| Côtes Du Ventoux | Wit: Viognier, Marsanne, Rousanne Rood/Rosé: Syrah, Grenache, Mourvèdre, Cinsault, Carrignan |
Frankrijk | Rhône | Zuidoost Rhône, tegen de Provence |
| Crozes-Hermitage | Wit: Marsanne, Rousanne Rood: Syrah |
Frankrijk | Rhône | Stevige Noord-Rhône |
| Gigondas | Rood: Grenache, Syrah, Mourvèdre | Frankrijk | Rhône | Zuid-Rhône |
| Hermitage | Wit: Marsanne, Rousanne Rood: Syrah |
Frankrijk | Rhône | Stevige Noord-Rhône |
| Lirac | Syrah, Grenache, Mourvèdre, Cinsault, Carrignan | Frankrijk | Rhône | Zuid-Rhône |
| Saint-Joseph | Syrah | Frankrijk | Rhône | Stevige Noord-Rhône |
| Saint-Peray | Wit: Marsanne, Rousanne Rood: Syrah |
Frankrijk | Rhône | Noord-Rhône |
| Tavel | Rosé: Syrah, Grenache, Mourvèdre, Cinsault, Carrignan | Frankrijk | Rhône | Zuid-Rhône, beroemde rosé |
| Vacqueras | Wit: Viognier, Marsanne, Rousanne Rood/Rosé: Syrah, Grenache, Mourvèdre, Cinsault, Carrignan |
Frankrijk | Rhône | Zuid-Rhône |
| Banyuls | Grenache | Frankrijk | Rousillon | Beroemde dessertwijn van Grenache, lijkt op port, maar is zachter en minder alcohol (15%) |
| Collioure | Wit: Marsanne, Rousanne, Clairette, Bourboulenc, Picpoul, Grenache blanc Rood/Rosé: Syrah, Grenache, Mourvèdre, Cinsault, Carrignan |
Frankrijk | Rousillon | Warmste gebied van Frankrijk, tegen Spaanse grens. Bekend van eigen AOC Collioure, maar vooral van versterkte wijnen Banyuls en Maury |
| Côtes du Rousillon (villages) | Wit: Marsanne, Rousanne, Clairette, Bourboulenc, Picpoul, Grenache blanc Rood/Rosé: Syrah, Grenache, Mourvèdre, Cinsault, Carrignan |
Frankrijk | Rousillon | |
| Maury | Grenache | Frankrijk | Rousillon | Zusje van de Banyuls; overrijpe zoete wijn van Grenache-druiven die in grote glazen kruiken naamdenlang in de zon is gerijpt (gestoofd) |
| Buzet | Merlot, Cabernet-Sauvignon, Cabernet-Franc | Frankrijk | Sud-Ouest | Rode appellatie midden in de Gascogne (wit) |
| Cahors | Malbec | Frankrijk | Sud-Ouest | Inktzwarte stevige wijn uit de Périgord Noir |
| Côtes de Duras | Wit: Sauvignon-blanc, Sémillon, Muscadelle Rood/Rosé: Merlot, Cabernet-Sauvignon, Cabernet-Franc |
Frankrijk | Sud-Ouest | Gebied tussen Sud-Ouest, Bordeaux en Bergerac, voor droge en zoete witte wijnen en soepele rode drinkwijnen |
| Côtes de Gascogne | Colombard, Ugni Blanc, Sauvignon Blanc, Gros Manseng | Frankrijk | Sud-Ouest | Beroemde frisse witte wijn uit het Zuid-Westen van Frankrijk. Is vrijwel altijd als eerste op de markt, en kan beschouwd worden als de witte Primeurwijn |
| Côtes de Saint-Mont | Tannat, Fer Servadou, Cabernet-Sauvignon, Cabernet-Franc | Frankrijk | Sud-Ouest | |
| Gaillac | Wit: Mauzac, Len de l’el Rood/Rosé: Duras, Fer Servadou, Braucol |
Frankrijk | Sud-Ouest | |
| Irouléguy | Tannat, Cabernet-Sauvignon, Cabernet-Franc | Frankrijk | Sud-Ouest | Stevige rode wijn, op de grens met Spanje |
| Jurançon | Petit Manseng, Gros Manseng, Courbu, Camaralet, Lauzet | Frankrijk | Sud-Ouest | Soms een droge witte wijn, maar meestal volle en karaktervolle dessertwijn die zich qua kracht en complexiteit vaak kan meten met Sauternes |
| Madiran | Tannat | Frankrijk | Sud-Ouest | Door Alain Brumont (Chtx. Montus en Bouscassé) weer bekend gemaakt appellatie. Doorgaans zeer zware wijn van de Tannat-druif met heel veel tannine, maar kan door microbullage zachter worden gemaakt |
| Pacherenc du Vic-Bilh | Arrufiac, Petit Manseng, Gros Manseng, Courbu | Frankrijk | Sud-Ouest | Frisse en zoete dessertwijn |
| Bouzeron | Aligoté | Frankrijk | Enige appellatie in de Bourgogne die niet van Chardonnay is gemaakt | |
| Costières de Nimes | Wit: Viognier, Marsanne, Rousanne Rood/Rosé: Syrah, Grenache, Mourvèdre, Cinsault, Carrignan |
Frankrijk | ||
| Fitou | Wit: Marsanne, Rousanne, Clairette, Bourboulenc, Picpoul, Grenache blanc Rood/Rosé: Syrah, Grenache, Mourvèdre, Cinsault, Carrignan |
Frankrijk | ||
| Malága | Wit: Perdo Ximénez, Airen en Moscatel | Spanje | Andalusië | Oudeste wijngebied van Spanje. Maakt vooral zoete witte wijn van Pedro Ximénez, Airen en Moscatel. Rijping op kastanjehout! |
| Montilla-Moriles | Wit/zoet: Perdo Ximénez, Airen, Moscatel | Spanje | Andalusië | Montilla Morilles werd vroege armelui’s sherry genoemd, maar tegenwoordig ten onrechte. Prachtige wijnen van vooral Pedro Ximenez (PX, uitspraak: Perdo Gimenez). Zelfde benamingsregels (fino, olorosso etc) als sherry |
| Sherry / Xeres / Jerez | Wit: Palomino fino, Pedro Ximénez, Moscatel | Spanje | Andalusië | Beroemde wijn van vooral Palomino Fino of PX. Twee stijlen: mét Flor (droog, strak, spiritus-neus) en zonder Flor (nootachtig, geoxideerd). Flor = schimmellaag die vat afdekt en beschermt tegen oxidatie. Mét Flor: Fino, Manzanilla, Palma, Amontillado, Palo Cortado Zonder Flor: Olorosso, Raya Olorosso, Dulces Palomino, Pedro Ximénez, Moscatel Term Solera = opslagsysteem met meerdere gekoppelde lagen/jaren. Hoe ouder Solera, hoe ouder de sherry |
| Campo de Borja | Rosé/rood: Garnacha | Spanje | Aragón | Kleine appellatie ten westen van Zaragoza, vooral rosé en rood |
| Cariñena | Wit: Macabeo Rood: Tempranillo, Garnacha |
Spanje | Aragón | Opkomend gebied in Noord-Spanje. Let op: Cariñena is tevens een druivenras, maar dat komt in de streek Cariñena nog nauwelijks voor! |
| Navarra | Wit: Sémillon, Chardonnay, Viura Rood/rosé: Tempranillo, Garnacha, Cabernet-Sauvignon |
Spanje | Aragón | Buurman van Rioja, die steeds meer beroemdheid krijgt en volgens sommigen reeds de Rioja overstijgt. Koeler dan Rioja, daardoor frissere wijnen. |
| Somontano | Wit: Viura, Sauvignon blanc, Chardonnay Rood: Moristel (= verwant aan Monastrell), Cabernet-Sauvignon, Merlot |
Spanje | Aragón | Opkomend gebied aan de voet van de Pyreneeën (Somontana = “onderaan de berg”), bekend door o.a. wijnhuis Enate. Franse stijl wijnen en experimenten met Franse rassen (zelfs Gewürztraminer!). Koel klimaat |
| La Mancha | Wit: Airén Rood: Bobal, Cencibel, Tempranillo, Garnacha |
Spanje | Castilië-La Mancha | Castilië-La Mancha heeft het grootste oppervlak aan wijgaarden ter wereld (8% van wereldwijd aangeplant oppervlak). Erg heet en droog gebied, wijnbouw met lage opbrengst. Gebied bekender van de kaas (Manchego) dan de wijn. In deelgebeid La mancha is rood in opkomst (nu: 10%). Witte wijn heeft weinig smaak & veel alcohol |
| Valdepeñas | Wit: Airén, Macabeo Rood: Cencibel, Garnacha, Cabernet-Sauvignon |
Spanje | Castilië-La Mancha | Subgebied temidden van de wijngaarden van La Mancha, frisser door ligging tegen heuvels van Sierra Nevada. Rood in opkomst, vooral in Nederland |
| Bierzo | Wit: Doña Blanca, Godello Rood/rosé: Mencia, Garnacha |
Spanje | Castilla y Leon | Gebied tussen Galicia en Catilla y Leon, bekend om fruitige rode wijnen |
| Costers del Segre | Wit: Parellada, Macabeo, Xarel-lo, Chardonnay Rood: Tempranillo, Monastrell, Cabernet-Sauvignon |
Spanje | Catalunya | Meest westerlijke subgebied van Catalunya, vooral beroemd vanwege beroemde wijn Raimat van gelijknamig huis (tevens grootste wijngaard van één eigenaar in geheel Europa). |
| Penedés / Alt Penedés / Baix Penedés | Wit: Macabeo, Xarel-lo (zie: Cava) Rood: Ull de llebre (= Tempranillo!), Monastell, Cariñena |
Spanje | Catalunya | Belangrijkste wijngebied van Catalonië, vooral bekend om de Cava-productie, maar ook sappige rode wijnen |
| Raimat => zie Costers del Segre | Spanje | Catalunya | ||
| Tarragona | Wit: Macabeo, Garnacha Blanca Rood: Garnacha, Cariñena |
Spanje | Catalunya | Groot productiegebied aan de oostkust (Calanonië), vooral voor rood. |
| Rias Baixas | Wit: Albariño Rood: Brancellao, caiño |
Spanje | Galicia | Frisse witte wijnen van Albariño, die qua frisheid en neus doen denken aan Sauvignon Blanc. Streek gelegen boven Portugal |
| Jumilla | Rood: Monastrell | Spanje | Levante | Lichte frisse rosé, of juist heftige rode wijnen met soms wel 18% alcohol. Nieuwe lichtere stijl in opkomst. |
| Utiel-Requena | Rood/rosé: Bobal, Cencibel, Garnacha | Spanje | Levante | Beste district in het midden-oosten van Spanje (de Levante), voornamelijk sappige rode wijn van Bobal-druif |
| Valencia | Wit: Meseguera, Pedro Ximénez, Malvasia, Moscatel Rood/rosé: Garnacha, Tintorera, Monastrell, Cencibel, Bobal |
Spanje | Levante | Groot gebied in het oosten van Spanje, langs de middellandse kust (de Levante), vooral bekend om de wijnhandel, niet de eigen wijnbouw. Toenemende productie van rood en zoet wit (van Moscatel) |
| Yecla | Rood: Monastrell | Spanje | Levante | Bergachtig gebied met volle en kleurrijke wijnen van Monastrell |
| Cava | Wit: Macabeo, Parellade, Xarel.lo Rosé: Garnacha, Cariñena, Tempranillo, Monastrell |
Spanje | Penedes | Beroemde Spaanse bubbelwijn, op dezelfde manier gemaakt als Champagne, maar véél voordeliger |
| Ribera del Duero | Rood/rosé: Tinto fino/Tinto de País (= lokale variant van Tempranillo) | Spanje | Ribera del Duero | Beroemde streek langs de rivier de Duero (Pt: Douro), voor uitsluitend rode wijn. Herkomst van beroemste wijn van Spanje: Vega Sicilia. Volle rode wijnen met veel kracht en soms een hint van ijzer (bloed-achtig) |
| Rioja / Rioja Alavesa / Rioja Alta / Rioja Baja | Wit: Viura (=Macabeo), Malvasia Rosé: Garnacha Rood: Tempranillo |
Spanje | Rioja | Beroemdste wijn van Spanje, voornamelijk van Tempranillo (voor rood). Witte Rioja is vaak smaakloos/neutraal. Rijping & houtgebruik (rood): – Joven = geen hout, meteen gebotteld – Crianza = 1 jaar op hout + paar maanden op fles – Reserva = 1 jaar op hout + 2 jaar op fles – Gran Reserva = 2 jaar op hout + 3 jaar op fles |
| Rueda / Rueda Superior | Wit: Verdejo, Viura, Sauvignon blanc | Spanje | Rueda | Beroemd wijnbouwgebied in Noord-Spanje (midden), vooral voor witte stuivende wijnen van Verdejo (uitspraak: verdègo met harde ‘g’). Wordt soms gemengd met Viura om wijn minder ‘groen’ te maken, maar moet minimaal 50% Verdejo bevatten (of 85% bij Rueda Superior). Tegenwoordig ook veel Sauvignon blanc |
| Toro | Wit: Malvasia Rood: Tinto de Toro (=lokale variant van Tempranillo) |
Spanje | Toro | Gebied ten westen van Ribera del Duero, voornamelijk rood. Volle krachtige wijnen, soms dropachtig. Kan lang rijpen en is zelf geopend enkele dagen houdbaar. |
| Valdeorras | Wit: Godello Rood: Mencia |
Spanje | Valdeorras | Gebied in Noord-West Spanje dat aan de weg timmert. Vooral frisse witte wijnen, vergelijkbaar met Rias Baixas |