Wijngebied Elzas

Elzas

Algemeen

Al sinds de Romeinse tijd wordt er in de Elzas wijn geproduceerd. In de middeleeuwen bloeide de wijnhandel en waren de Elzas-wijnen geliefd bij menig vorstenhuis. Sinds de 17e eeuw kwam de klad in de wijnbouw door vele opeenvolgende oorlogen.
Eigenlijk pas na de tweede Wereldoorlog is de Elzas zich gaan herstellen. Sinds 1962 heeft deze streek z’n eigen A.O.C.-classificatie.

De Elzas ligt aan de linkeroever van de Rijn, met de Vogezen in de rug. De aanwezigheid van deze middelhoge bergketens zorgt voor een beschut klimaat, dat voor Noord-Frankrijk relatief weinig neerslag en veel zon heeft. Zowel in het zuidelijke Bovenrijn-gebied (Haut-Rhin) als in het lager gelegen Benedenrijn-deel (Bas-Rhin; echter niet te verwarren met de Duitse aanduiding van de Bovenrijn en Benedenrijn) is het klimaat zeer geschikt voor witte druiven. De bodem bestaat uit kiezels, klei en vaak ook kalk, dat de Elzassers een volle mineraalsmaak geeft. Er wordt ook één soort blauwe druif verbouwd, de Pinot Noir, en sommige producenten maken daarvan een fruitige – niet al te zware – aantrekkelijke rode wijn. Wordt ook vaak wit gevinifiëerd, vooral voor de Crémant d’Alsace (mousserende wijn).

Gebruikte druivenrassen

Qua druivenrassen wordt er onderscheid gemaakt tussen de ‘edele’ en de ‘goede’ rassen, oftewel Cépage Nobles en Cépage Fins.

Tot de Nobles behoren:

  • Gewurztraminer; aromatische kruidige druif, heeft lokaal de bijnaam “Keizer”;
  • Riesling; één van de bekendste witte druiven, elegant en fris, bijnaam “Koning”;
  • Muscat; eveneens aromatische druif; wordt hier droog gefinifieerd, bijnaam “Kroonprins”;
  • (Tokay) Pinot Gris; eveneens beroemde druif, met zwoel karakter, bijnaam “Sultan”;
  • Pinot Noir; de enige blauwe druif, wordt zowel rood als wit gevinifiëerd. Wordt ook “Spätburgunder genoemd.Tot de Fins behoren:
  • Silvaner of Sylvaner; prettige zacht wijn, soms met mooie mineraalsmaak;
  • Pinot Blanc; is één van de twee voorouders van de Chardonnay. Wordt in Nederland vaak gedronken bij asperges maar is stand-alone ook een prettige wijn.AppellatiesDe Elzas kent 3 appellaties; één voor de bijzondere wijnen van de beste terroirs (Grand Cru); een generieke appellatie en een appellatie voor de mousserende wijnen:
    1. AC Alsace Grand Cru; appellatie sinds 1975 voor de 50 beste terroirs van de Elzas met een opbrengst van minder dan 70 hl per ha. Voorbeelden: Rosacker, Steingrubler, Goldert, Zotzenberg etc. Zijn vaak mengwijnen van de Cépages Nobles, zoals Rieling, Gewürztraminer en Muscat.
    2. AC Alsace; ook de generieke AOC Elzas-wijnen kunnen een vermelding van het terroir op het etiket hebben; het gaat dan om terroir van bijzondere kwaliteit, die niet een de Grand cru-eisen voldoen, zoals het Muhlforst-terroir bij Hunawihr.
    3. AC Crémant d’Alsace; deze mousserende wijnen worden volgens de traditionele methode (zoals Champagne) gemaakt. Vooral de wit-gevinifieerde Pinot Noir wordt hiervoor gebruikt, vanwege de noodzakelijke hogere zuurgraad. Frisse sprankelende wijnen, die niet onder doen voor een champagne.

    Naast droge wijnen produceert men ook zoete (dessert)wijnen, namelijk de “Vendange Tartives“, die – zoals de naam aangeeft – erg laat geplukt zijn en daardoor zeer veel smaakextract en restsuikers bevatten, en de “Sélection de Grains Nobles“, waarbij de druiven de edele rotting hebben ondergaan, met een prachtige zachte en volle dessertwijn als gevolg.